Çarşamba, Aralık 07, 2011

Mohsen Namjoo

İranlı muhalif söz yazarı, besteci ve halk ozanıdır. 4 oktavlık ender sesiyle dünyanın en iyi erkek seslerinden biridir.

"O İran'ın Bob Dylan'ıdır, Müziği ise Acem-Blues'dur.." -Newyork Times


Mohsen Namjoo 1976 yılında Horasan’ın Turbet-i Cam şehrinde dünyaya geldi. Türkler, Farslar ve Kürtlerin içiçe yaşadığı bir bölge olan Horosan ayrıca Horosan Erenleri olarak bilinen, Anadolu'nun ve Balkanlar'ın İslamlaşmasını sağlayan dervişlerin de ana vatanıdır.

Henüz 12 yaşında iken babasını kaybetti. Ailesinin ekonomik durumu iyi değildi. Aynı yıl annesi ve abileri onu yatılı olarak müzik eğitimi verilen bir okula göndermek zorunda kaldı. Burada büyük üstad Nasrullah Nasihpur tarafından keşfedildi ve geleneksel İran müziği ve İslam edebiyatı ile ilgili eğitimler aldı.

Nasrullah Nasihpur'un himayesinde müzik ve edebiyatla iç içe bir okul hayatı oldu. Ancak aile üyeleri Mohsen'in profesyonel müzikle uğraşmasını istemiyorlardı.

Mohsen Namjoo ailesine rağmen profesyonel olarak müzik yapmaya karar verdi.

Tahran Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Tiyatro bölümünde lisans eğitimini tamamladıktan sonra yüksek lisans eğitimi için müzik bölümünü seçti. Burada ağırlıklı olarak müzik ve tiyatro eğitimi aldı. Üniversitedeki klasik ve baskıya dayalı öğretim sisteminden memnun değildi. Klasik, geleneksel İran müziği ile yakından ilgilendikten sonra denemelere başladı ve bu geleneksel müziği modern enstrümanlarla birleştirip sentezler ortaya çıkardı. Farklı müzik türlerini de başarıyla geleneksel İran müziğiyle birleştirdi ve eşsiz sesiyle yorumladı. Sonuç olarak ortaya çıkan tür alışılmadık ve geleneksel İran müziğinden çok farklıydı.

Bu çalışmaları muhafazakar üniversite yönetimi tarafından kabul görmedi ve çok sık zorluklarla ve engellemelerle karşı karşıya kaldı. Onlarca kez uzaklaştırılma cezası verildi. Defalarca gözaltına alındı. İran müziğini alışılmamış bir şekilde uygulaması ve şarkılarının değişik tarzı nedeni ile henüz üçüncü yılında üniversiteden atıldı.

Üniversiteden atıldıktan kısa süre sonra Tahran'da üç konser verdi. 4 oktavlık müthiş sesiyle kısa sürede tüm Tahran Mohsen Namjoo'nun müziğinin etkisi altında kaldı. Şarkılarında rejim karşıtı sözler dikkat çekti. Önlemez bir şekilde ünü Tahran dışında da dalga dalga yayıldı. Onun adı ve müziği baskı rejimi altında ezilen İran halkı için umudun sembolü haline geldi. 

Konserlerinde söylediği şarkılar bazı gönüllüler tarafından çok kötü denilebilecek tekniklerle kayda alındı ve kopyalandı. İran halkının Mohsen Namjoo'nun şarkılarını dinleyebilmesi için başka bir yol yoktu.

Pek çok insan tarafından sevilerek dinlendi. Sevmeyenlerde oldu. Bazı aşırı sağcılar onu munafık ve rejimin bir numaralı düşmanı ilan etti. 

Artan baskılardan dolayı daha sonraları ülkesini terk etti.


Kuran'a hakaret ettiği ileri sürülerek 2009'da İran yönetimi tarafından 5 yıl hapis cezası verildi. Konu edilen bu hakaret aslında bir kaç şarkısında Kuran'daki ayetlerden alıntı yapmasından ibaretti. Bu sebepten İran'a dönememektedir kendisi. 

İran'da halen Mohsen Namjoo albümlerinin satılması, çoğaltılması veya dinlenmesi yasaktır. Bu resmi olarak suçtur.

Yaptığı müzik türü hakkında Namjoo’nun kendi yorumu müziğinin ‘sentez’ olduğu yönündedir. İran ve Batının farklı müzik tarzlarını birleştirip yorumlamasının yanında şarkılarda kullandığı İran şairlerinin şiirleri ile de etkileşim içinde olmuştur.

Eserlerinde Hafız'dan, Mevlana'dan, Ferîdüddîn-i Attâr'dan, Baba Tahir Üryan'dan, Sadi Şirazî'den ve Şems'den etkilendiği görülür.


Şu an yaşamını Amerika'da sürdürmektedir. İranlı yönetmen Torang Abedian ile evli.





2 yorum:

Adsız dedi ki...

https://www.youtube.com/watch?v=skxMi13nEz4 selamlarr bu konserde ilk söylediği şarkıyı biliyorsanız söyler misiniz :)) teşekkürlerr...

keşf u ıttıla dedi ki...

Ggd